Giáo dục & đối thoại với Con trẻ
Có nhiều người bạn muốn tôi cập nhật lại bài này, đặc biệt trong phần Sildes hướng dẫn. Nếu được duy trì hàng ngày thì các cháu học sinh tự phát triển tri thức bản thân rất tốt, củng cố một cách cơ bản, sâu và rộng hơn những gì được dạy trong sách., thấy hứng thú trong học tập
Những điều như tôi liệt kê dưới đây có thể nói là muôn vàn….Và chúng ta coi Con người là Sản phẩm đặc biệt của Gia đình, Nhà trường và Xã hội. Ngoài ra ‘Sản Phẩm’ này có con đường riêng của nó để hình thành nên ‘cái cách của nó’ sau này. Vấn đề không phải là mức độ khó dễ của nó mà là cách giải quyết nó dẫn đến đâu. Con người mất lòng tin, mất phương hướng, mất chuẩn tiêu thì mới là đại họa cho xã hội, chứ chưa chắc là đại họa cho chính nó đâu. Vì người ta thấy rất nhiều kẻ chả ra gì nó vẫn ăn trên ngồi chốc thiên hạ lắm, nó vẫn dương dương tự đắc khôn ngoan hơn người lắm, đầy người hay ho tài giỏi làm osin cho nó lắm…. Nhưng hậu quả nó thải loại ra xã hội mới đáng bàn
Đừng tưởng là trẻ con không biết gì ! Chúng có thể chưa trả lời được thấu đáo, nhưng những câu hỏi của chúng thực sự vẽ nên rõ ràng xã hội mà người lớn tạo ra đưa chúng vào đời. Những đối thoại dưới đây là sự thật mà tôi chỉ biên tập lại. Bọn trẻ hoặc là cậy răng chả thèm nói hoặc đã nói là dài nhẽ hơn bố mẹ chúng hơn nhiều.
Đối thoại 1
– Ti đã lớp 7, mỗi sáng mẹ chuẩn bị cho Ti đến trường, luôn giục : nhanh lên, mẹ đang vội, và dặn đi dặn lại : Đường phố bây giờ láo nháo lắm nên con đi đường phải cẩn thận đấy nhé
– Ti còn ngái ngủ, trệu trạo ăn sáng, dừng lại, ngước nhìn Mẹ hỏi như bày tỏ một thái độ : Mẹ bảo Đường phố láo nháo thế thì đi đường cẩn thận là như thế nào hả Mẹ ? Ở trường Cô dạy con không được vượt đèn đỏ, nhưng người lớn, Cô và cả Mẹ nữa chả hiểu sao rất hay vội, nên đi đường vẫn thường vi phạm và làm thêm láo nháo đấy thôi !
Đối thoại 2
– Mẹ dặn Thóc : Con đến trường phải cố gắng học cho nên người đấy nhé !
– Thóc hỏi : Nên người là sao hả Mẹ, như Mẹ hay như Bố, hay là như Ai ? Ở lớp bọn con thỉnh thoảng bị Cô mắng lúc là Bò, lúc là Lợn…thậm chí có lúc nghe thấy mấy cô giáo nói thày hiệu trưởng Khỉ lắm…và Ai cũng chỉ đánh giá bọn con bởi điểm thôi. Mà điểm thì Bố Mẹ vẫn giúp con thường xuyên được cao đấy là gì ?
Đối thoại 3
– Sau bữa tối, Bố Bi ngả người vào salong, dặn : muốn sống sung sướng phải học hành giỏi giang nghe không con
– Bi trả lời : Thế Bố thuộc diện giỏi hay thuộc diện sung sướng ? Nhưng dù bố là gì trong hai loại ấy thì con vẫn thấy Mẹ vẫn kêu trời là khổ ! Khi con còn bé, con không giỏi giang nhưng con thấy con sung sướng hơn bây giờ. Thời của Bố Mẹ ngày xưa nhiều người học chả giỏi gì, chả có gì nhiều hưởng thụ mà cũng sướng hơn bây giờ.
Đối thoại 4
– Mẹ dặn Bốp : Bố mẹ phải vất vả chạy điểm, chạy trường cho con đấy. Phải biết thế mà cố lên con ạ
– Bốp hỏi : Bố mẹ bảo con phải cố như thế nào, khi con có cố thế chứ thế nữa cũng không bằng Bố Mẹ chạy cho con cơ mà. Con đã cố lắm nên đã được tiên tiến học kì trước nhưng Bố Mẹ có khen đâu mà bảo : chỉ tiên tiến thôi có mà ăn cám, trong khi ở nhà mình con chả bao giờ phải ăn cám như nhiều bạn học giỏi nhà nghèo khác
Đối thoại 5
– Mẹ dặn dò : con không được dính líu vào những vụ xô sát, đánh nhau nghe không, thiệt thân và phiền toái !
– Thép trả lời : Con thấy Thày Cô cũng tâm sự với nhau là phải đứng xa, chớ nên ngu dại can dự vào những gì phức tạp, phiền toái…Vậy nên nếu có đứa nào nó đánh con thì sao hả mẹ ? Ai sẽ can dự, và bảo vệ chúng con ? Con sẽ phải làm gì ? Ở trường con những đứa dám đánh người toàn là con của kẻ có quyền trừng phạt người khác đấy
Đối thoại 6
– Bố nghiêm khắc nói với Bil: Năm nay là lớp cuối của Tiểu học con phải vào Đội nghe không ?
– Bil trả lời : vào Đội với không vào khác gì nhau đâu hả Bố ?! Vì chúng con chả thấy khác gì. Nhiều hôm cả lớp đi báo công ở lăng Bác cô Chủ nhiệm bảo tất cả chúng con phải quàng khăn đỏ. Rồi về trường, các Bạn đã vào Đội cũng đều tự động tháo khăn đỏ ra như chúng con hết mà
Đối thoại 7
– Bố có ý không vui nói với Tèo : Dạo này điểm các môn xã hội của con rất thấp đấy.
– Tèo đáp : Bố ạ, muốn điểm cao các môn ấy phải thuộc i xì sách. Tại sao chúng con phải thuộc lòng những điều mà những người lớn như Bố Mẹ đã quên hết cả rồi ? Thế nên chúng con thấy quay cóp là hình thức tốt nhất vì i xì còn hơn cả thuộc lòng. Với lại bọn con biết phải làm như thế nào để Thày Cô sẽ bỏ qua sự quay cóp rồi
Đối thoại 8
– Mẹ dặn Gạo : phải nói năng thưa gửi với Bố Mẹ cẩn thận . Bố Mẹ luôn là Bố Mẹ, Con luôn là Con nghe không ! Không được cãi !
– Gạo đáp : Sao Bố Mẹ không gọi Ông Bà là Bố Mẹ mà toàn là nói là Ông Bà này, Ông Bà ơi đấy thôi. Và con chưa thấy ai cãi, chê bai Ông Bà nhà mình ngoài Bố Mẹ cả, chỉ có Ông Bà chả bao giờ dám cãi Bố Mẹ mà thôi, và gọi Bố Mẹ là Anh Chị mà rất ngại gọi là Con ?
Đối thoại 9
– Bố lên dây cót : Kì thi này dứt khoát con phải đạt điểm cao thì may ra mới được vào đại học Hành chính đấy nhé
– Con : Bố thường kể bao nhiêu người không tốt nghiệp đại học mà vẫn giỏi giang, bao nhiêu người có bằng đại học mà vẫn chẳng ra gì. Bố Mẹ luôn kêu lương công chức chết đói sao con không thấy nhà mình đói bao giờ và cứ bắt con vào trường ấy để về sau trở thành công chức là sao ?
Đối thoại 10
– Bố Mẹ : Kì thi cuối cùng năm nay con phải chuẩn bị tốt nghe chưa. Cần gia sư thế nào. Muốn ôn ở lò luyện nào sẽ lo cho con
– Con : Bố Mẹ chỉ giỏi tìm thày lang thày bói thôi , món này thuộc chuyên môn của con ! Ở tuổi bọn con không biết băng nhạc trẻ nào hot, chưa xem nhật kí Vàng Anh, không biết địa chỉ vài chủ lò luyện là cực quê luôn. Yên tâm đi, mấy ông ở Bộ lo giữ ghế nên đã đặt sẵn chỉ tiêu luôn cao hơn thực nên đỗ tốt nghiệp phổ thông là chuyện nhỏ. Chủ lò thi đại học lại là giáo sư trong hội đồng ra đề thi chuyên nặn các quái chiêu và sẵn có bí kíp mới ăn thua. Học buôn lậu và chống buôn lâu không gì bằng là vào cùng hội với nhau. Thi còn dài dài, đến như Bố Mẹ í cũng phải quay như điên đấy thôi
Cảm ơn thầy, bài viết rất hay và có nhiều điều phải ngẫm nghĩ trong cách dạy con trẻ.
Em chào thầy !
Bài viết của thầy rất chí lý, em rất tâm đắc.
Để không bị lúng túng khi gặp những câu hỏi của con trẻ có lẽ người lớn
sẽ phải chuẩn bị tốt những câu trả lời trước khi đối thoại với chúng.
Cảm ơn thầy về cách Dạy con trẻ !