Chia sẽ giữa hai Tổng Thống
Năm trước tôi có bài viết về C’rưm …và thật tiếc là Putin ( dù là Tổng thống rất mạnh mẽ, quật cường…) đã mắc sai lầm ngày càng sâu hơn….Tất nhiên Mĩ và EU cũng có mưu lược địa chính trị kinh tế của họ. Vấn đề Ukraina đã đến như thế này như mọi người đã thấy … Tôi viết giả định đối thoại dưới đây như cá nhân tôi muốn nói : phải đợi thêm một thời gian nữa, và mong rằng Mĩ và Nga đừng thêm gì thái quá mà mất kiểm soát !
Obama : Thưa Vladimia…Tất cả chúng ta đều mệt mỏi với ‘ván cờ Ukraina’ này rồi. Hãy thử xem, nước Mĩ thực tế có thể làm gì khác đây với Nga, nếu chính phủ của Ngài cứ khăng khăng quan điểm ‘C’rưm là của Nga’ như cách đã tiến hành ? Nếu chúng tôi chấp nhận điều đó như một tiền lệ, thì ngoài những giá trị pháp luật quốc tế mà tất cả những cường quốc phải tiên phong trách nhiệm bảo vệ, đã đành, mà còn nguy hiểm sau này cho nhiều nước khác, trong đó có nước Mĩ ! Này nhé, cứ theo kiểu như thế, thì một hôm nào đó người Tàu ở China Town tại New York, người Việt ở quận Cali đồng lòng tự ý giơ tay biểu quyết : muốn về với Tổ quốc, thì vùng đất đó là thuộc về Trung Quốc hay Việt Nam sao ? Và chính phủ Trung Quốc, Việt Nam ngay lập tức ra văn bản rằng nó thuộc về nước họ hay sao ? Ngài đã thổi bùng và nuôi tiếp tinh thần ấy với người gốc Nga tại đông Ukraina ! Tất cả dần rối tung lên và như đang mất dần khả năng kiểm soát. Chính phủ Mĩ buộc phải đưa ra những bước đi cấm vận kinh tế, ngoại giao! Nhưng cần khẳng định một điều chắc chắn và có trách nhiệm rằng : không bao giờ chúng tôi muốn có xung đột chiến tranh với Nga. Cá nhân ai mang quyền lực, có thể ngu khùng, nhưng hệ thống chính trị nước Mĩ không cực đoan đâu, mà rất thực tế, thực dụng . Chúng tôi tôn trọng sức mạnh của ‘con Gấu Nga’
Putin : Các Ngài có thể có những biện pháp khác mạnh mẽ hơn, chúng tôi cũng trù liệu được đó là gì, nhưng hãy thôi dọa dẫm đi có được không ? Nếu hiểu về tính cách Nga các vị sẽ thấy, càng khó khăn, nhất là càng làm tổn thương tinh thần Nga, thì dân tộc này lại càng đoàn kết, càng tìm được những thủ lĩnh cứng rắn nhất, đoàn kết xung quanh ông ấy để bảo vệ ‘những giá trị Nga’. Nên hiểu đang trong tình huống đó, và tôi chính là người như vậy mà hiện tại Dân tộc Nga có thể chưa thấy ai hơn được. Ở cương vị tôi có thể làm thế nào trong hoàn cảnh bây giờ, hãy hiểu : tôi đang trong tình thế lưỡng nan ! Tuyên bố trả lại C’rưm cho Ukrainai ư ? Nhân dân Nga, các thành viên chính phủ, các đồng minh trong Liên bang Nga hiện tại sẽ nghĩ về tôi như thế nào ( dù thành thực tôi cũng ân hận về quyết định sáp nhập quá nhanh chóng đó ). Trong tình trạng bị cấm vận gia tăng bởi Mĩ và EU như thế này, quả thật nền kinh tế Nga khó chịu đựng tình trạng này trong non một năm nữa. Thật sự đã cạn kiệt về dự trữ ngoại tệ, những cơ hội phát triển khác cũng đang bay tuột khỏi tầm tay người Nga một cách nhanh chóng và phũ phàng. Chính phủ Ukraina tuy kém cỏi nhưng rõ ràng họ cũng không chịu xuống nước vì được phe các Ngài ủng hộ. Tôi biết nếu gia tăng căng thẳng như hiện nay thì tôi sẽ không biết có kiềm chế được việc phải sử dụng hình thức chiến tranh quy mô không ?!
Obama : Vladimia , tôi chỉ còn gần 2 năm nữa là hết nhiệm kỳ tổng thống của mình, ông biết không, có hai việc tối quan trọng tôi cần làm được : 1 là cùng ông giải quyết xong vấn đề Ukraina. 2 là tiêu diệt được căn bản cơ sở sức mạnh của bọn IS. Hôm nay ngồi với Ngài, tôi thành thật rằng : Tôi sẽ hết sức cố gắng trong mọi khả năng còn lại, có thể chưa làm xong hai chuyện đó, nhưng cũng là một Tổng thống tốt, không thua những gì mình đề ra và cam kết ! Nhưng với ông : có cơ hội cùng tôi hơn là đợi một Tổng thống Mĩ mới khác để tính rón rén từ đầu. Và nếu chậm, thì liệu còn thời gian chờ đợi đó cho ông không, hay là như Kh’rutsev của Liên Xô thập niên 60 thế kỷ trước ? Ông sẽ ghi tên mình không chỉ là lịch sử nước Nga, mà còn trong biên niên sử Thế giới về cống hiến giải quyết tình hình Ukraina, như là một case điển hình sau này về các giải pháp quốc tế cho những trường hợp tương tự. Thật hữu ích ! Tôi thấu hiểu ‘tính sĩ diện chính khách’ nó lớn và ghê gớm như thế nào, để thay đổi quan điểm và rút khỏi những vướng mắc hiện nay ở cương vị của Ngài ! Đó là vấn đề danh dự nguyên thủ, lại như đồng nghĩa với thể diện Quốc gia ( điều mà ở nước chúng tôi nó không mạnh đến như thế, ở đó vẫn tồn tại tính rạch ròi của hai khái niệm này ) ! Hãy nghe tôi đề nghị nhé : C’rưm có thể tiến hành bỏ phiếu trưng cầu dân ý lại trong sự giám sát minh bạch đầy đủ của Quốc tế, trước đó 5 nước Ngũ Cường chúng ta ra văn bản thừa nhận ‘tính chính đáng đặc biệt lịch sử’ của chuyện này, với vùng đất này. Như thế thì cũng cần làm tương tự với toàn thể nhân dân thuộc Ukraina để họ bỏ phiếu quyết định một hình thức Nhà nước theo mô hình EU hay theo mô hình liên kết với nước Nga của Ngài ?! Đấy, đó chính là tất cả sự thiện chí của Mĩ, và khả năng quốc tế để tháo gỡ sự căng thẳng hiện nay. Ngài thấy thế nào ? Nếu ngài đồng ý, nội trong một tuần tất cả các biện pháp cấn vận sẽ được gỡ bỏ hoàn toàn. Nhân dân Nga tìm lại được cuộc sống thịnh vượng, thế giới thở phào…Ông sẽ có vị thế khác nhưng chắc chắn hơn !
Putin : không phải tôi không thấy tính hữu ích, khả thi của phương án chính trị Ngài đề xuất. Nhưng có lẽ tôi phải chiến thắng được ‘tính cách Nga Sa Hoàng’ trong ý nghĩ mình. Nếu thực hiện như vậy thì trong con mắt Nhân dân Nga, và Thế giới, tôi chỉ là ‘tay gây rối chính trị’. Rồi họ sẽ phế truất tôi. Tôi có thể nuốt ‘cục đắng’ này với một sự chấp nhận lớn nhất thậm chí về sinh mạng lẫn mất uy tín tổng thống. Nhưng e rằng điều phức tạp ở Ukraina có thể được giải quyết, nhưng tính chất phức tạp đó lại lan vào trong nhà mình là nước Nga ! Này, tôi nói thật nhé : Chính dân Nga nếu được bỏ phiếu tự do dân chủ như điều các ông đề nghị với Ukaraina thì gần như tất ráo họ cũng muốn theo mô hình EU đấy ! Nên điều ông nói, nếu sẽ thực hiện như thế, và thành công ở Ukraina sẽ gây cảm hứng cho dân Nga, làm bùng lên những chuyện ‘ly khai’ ngay trong đất nước chúng tôi ! Khiến tôi sợ hãi vô cùng ! Ông hiểu chưa ? Nên việc chúng tôi ngăn tiến trình phân hóa xã hội ở Ukraina, không muốn họ ngả về EU là cũng bởi không muốn điều tương tự xảy ra trong lòng nước Nga ! Là chính khách hàng đầu, Ngài biết đấy : sứ mệnh của những người Tổng thống như chúng ta là tạo nên thống nhất ở trong nước của mình, cho dù phải không thống nhất với các nước còn lại
Obama : ôi Chúa ơi ! Bây giờ thì tôi đã hiểu ! Vấn đề nó sâu sắc đến thế và khó giải quyết vô cùng ! nên cứ bảo tại sao nước Mĩ hay đi truyền bá, gieo rắc, thức tỉnh các nước khác về tự do, dân chủ, và Nhân quyền…coi đó là sở trường của sức mạnh mềm, cũng như giá trị cốt lõi của các chương trình hành động khác, lại trên cơ sở cơ chế chính trị mô hình kiểu ‘Liên bang như Mĩ’. Tất cả các dân tộc, các quốc gia nếu đã từng quen với điều đó, thì đâu có đến nỗi quá phức tạp mà gần như không thể hóa giải nổi, như chuyện Ukraina thế này ! Cuộc trao đổi có lẽ dừng tại đây đi. Nhưng cảm ơn vì lời chia sẻ rất thành thật để chúng tôi cùng bàn phương án nào khác khả dĩ hơn.
Putin : Vâng, cảm ơn Ngài đã lắng nghe và rốt cuộc hiểu được tôi đây, có thể có vài bước đi sai lầm, nhưng không phải là tên hèn đã đành, hơn thế là một Tổng thống yêu nước, cũng không quản việc từ bỏ chức vụ, cũng như sẵn sàng hy sinh tính mạng cho mọi việc vì Tổ quốc. Tôi không cố chấp đâu, cảm nhận được hết sự khó khăn của nước Nga, không muốn Nhân dân tôi bị khổ cực, chết chóc bởi chiến tranh. Nhưng cho tôi thời gian, và hãy cùng tôi bàn một giải pháp phù hợp với tính cách Nga, với nội tình Nga, với những di căn của thời kỳ trước đã khiến dân Nga, nước Nga như thế. Này nói nhỏ : Thỉnh thoảnh tôi nói này nói nọ về vũ khí nguyên tử, thì đừng quá lo nhé. Và phía các Ngài cũng nên ôn hòa hơn.
Obama : ( cười nói ) Ngài biết đấy, tôi mà cất tiếng dọa nạt ai thì tôi mất lợi thế ngay. Nước Mĩ trong sâu thẳm vẫn còn dai dẳng phân biệt chủng tộc đấy, nên họ không thích gì và không muốn ủng hộ người như tôi biểu hiện ra vẻ kiểu Mr.Oai ! Thỉnh thoảng tôi phải nói về giá trị Mĩ thì xin Ngài hôm nay cũng hiểu cho, đừng quá mặc cảm. Còn vụ Ukraina, thì tôi đã hiểu và thấy nên : từ giờ Ngài đừng lên gân cứng một bước nào nữa…hãy trụ được cho đến hết nhiệm kỳ Tổng thống của mình hơn 2 năm nữa, sau đó bằng mọi cách hãy nhường cho tay Medvedev , anh ta sẽ không ở hoàn cảnh phải mắc mớ như Ngài, do đó sẽ dễ dàng hơn cho cách giải pháp và thỏa thuận Quốc tế. Nhé?!
