Tôi luôn tâm niệm một triết lý của bản thân : ĐI QUA (….) THÌ MỚI ĐI ĐẾN! THẮNG MÌNH MỚI MẠNH HƠN ! BỎ XẤU MỚI NẠP THÊM ĐƯỢC TỐT ! MANG ĐIỀU HAY TRONG TAY SẼ CÓ GIẢI PHÁP ! Tôi viết bài này theo tinh thần đó.
Tôi vẫn chia sẻ với giới Doanh nhân rằng :…đến Mĩ, khi trở về bạn củng cố ý hướng kinh doanh, đến nước Nhật, khi trở về bạn sẽ ý thức hơn về thái độ làm việc.. Quả là đúng như vậy với các quan sát của tôi với những người từng thế…. Sẽ không cần nói cường điệu hơn về những phẩm chất gì khiến người Nhật chưa đầy nửa thế kỷ đã trở thành Đất nước hùng cường, trách nhiệm Quốc tế, sau đống tro tàn chiến tranh bởi những sai lầm khủng khiếp … Sự vĩ đại của Nhật Bản nằm ở chỗ: khả năng thay đổi của một Đất nước, Dân tộc nhằm nỗ lực xây dựng thành công một Quốc gia kỉ cương, trật tự, nề nếp hàng đầu Thế giới….từ đó hiện thực, hiện sinh một triết lý của họ :’CHẤT LƯỢNG (…) LÀ TẤT CẢ NHỮNG GÌ PHẢI PHẤN ĐẤU, ĐƯỢC CAM KẾT, CẦN TỰ TRỌNG, LÀ TỒN TẠI..’
Tóm tắt hành trình chính
– Chúng tôi hạ cánh vào tinh mơ sáng tại Fukoka ( sân bay quốc tế phía Nam Nhật Bản, còn thưa thớt lúc chưa đến giờ làm việc ). Sau khi dừng lại ăn sáng ( Udon, Lamen – với nước dùng 100% tinh chiết từ xương gia súc ) , tiếp tục lên xe đi hơn 3 giờ đến Nagasaki. Hội thảo và giao lưu thương mại Nhật Việt diễn ra tại đây 2 ngày ( 1 ngày chuẩn bị và một ngày chính thức : hội thảo về cơ hội giao thương, trưng bày sản phẩm mẫu, giới thiệu các khả năng kinh doanh của doanh nghiệp Việt nam ). Đây là Thành phố nằm bên biển, nhưng được bao bọc trong thung lũng rộng mấy trăm cây số vuông, xanh ngút ngàn…. đây còn là nơi trồng Trà nổi tiếng. Trước đó đoàn Việt Nam đến thăm Bảo tàng chiến tranh và Công viên Hòa bình…mọi người được thấu hiểu về sự phá hủy kinh khủng của vụ ném quả bom hạt nhân của Mĩ ( Litle Boy ), hơn thế khâm phục vô cùng về con người Nhật Bản đã hồi phục và dựng xây thành phố đã bị tàn phá khốc liệt như thế nào. Tối kết thúc công vụ, cả đoàn cùng các Doanh nhân, bao chí, hoạt động xã hội Nhật, với Đại sức đặc mệnh toàn quyền VN, ngài Thị trưởng, thứ trưởng Bộ CT dự tiệc chiêu đãi và tiếp xúc tìm hiểu thêm về nhau…
– Lên máy bay sáng sớm, từ Nagasaki đi sân bay Tokyo ( nơi đây có một đường bằng mới được xây dựng hoàn toàn trên các trụ thép được cắm sâu vào đáy biển ). Cả đoàn đến ăn trưa tại ‘thành phố Viên’ với vòm trời vời vợi thay đổi màu sắc theo thời gian thực, được tái hiện trong liên thông các tòa nhà ở Tokyo. Sau đó đến thẳng trụ sở tập đoàn thương mại AEON chia sẻ kinh nghiệm cung ứng và phân phối hàng hóa toàn cầu, đặc biệt về quy trình đảm bảo chất lượng toàn diện ( từ đầu vào đến đầu ra, từ trong ra ngoài, từ sản phẩm đến dịch vụ, từ hệ thống đến chi nhánh… ). Các Doanh nhân Việt đều thấy bản thân AEON với cơ cấu ngành hàng cực kỳ phong phú, có doanh số hơn 20 tỉ usd / năm chính là một địa chỉ quá nhiều tiềm năng cho rất nhiều doanh nghiệp Việt Nam ( nhất là chính sách của họ giành 80% nội địa hóa sản phẩm ). Ngày hôm sau tất cả cùng tham dự hội thảo giao thương và cơ hội hợp tác tại tòa nhà trung tâm thương mại Tokyo do Bộ CT Việt – Nhật phối hợp tổ chức. Sau đó là sự trao đổi trực tiếp giữa từng doanh nhân Việt với các nhà đầu tư, tư vấn, sản xuất, thương mại của Nhật tại Tokyo. Chiều từng Doanh nhân sẽ theo lựa chọn phù hợp của mình sẽ tự đi: tìm hiểu cảng chợ cá Tokyo lớn nhất Nhật Bản ( Tsukiji ) , đến các thực địa thương mại, sản xuất khác, hoặc tham quan cơ sở sản xuất của đối tác Nhật. Tối chúng tôi đi tham quan và thưởng thức đồ uống trên tháp truyền hình Tokyo cùng ngắm thành phố khổng lồ về đêm lung linh trong biển ánh sáng điện như trải dài đến tận chân trời….
– Ngày thứ năm, cả đoàn giành trọn thời gian đi tham quan núi Phú Sĩ ( cao hơn 3.700 m )….hơi tiếc là cả ngày, trên đó có mưa lạnh và sương mờ…Đi qua con đường nhựa độc đạo lên trạm số 5 ( cao hơn 2500 m )…những cánh rừng xanh tươi mênh mông tít tắp, phần lớn là những cây cổ thụ, mọc đều đặn bên nhau, thẳng tắp vươn lên như tính cách người Nhật. Đoạn đường ngang qua Judai ( bên rừng thăm thẳm, hàng năm có vài trăm người đến đây tự tử vì nhiều lẽ sống chết khác nhau…), vọng vào bên trong xe Bus chở đoàn những tiếng nhạc âm hồn như cất lên nhè nhẹ, mơ hồ từ tứ phía, theo giai điệu bài ca về Phú Sĩ thiêng liêng hùng vĩ… Ở trạm số 5 có ngôi đền thiêng, bên cạnh là mộ đá thờ một anh hùng Samurai, trước lối vào là nơi buộc những tờ giấy ghi những niềm ước mơ hy vọng được toại nguyện, hay những chuyện buồn phiền mong được mưa gió mang đi… Nơi trạm số 5 có cửa hàng rộng lớn bày bán rất nhiều đặc sản vùng Kyoto ( Omochi làm bằng tay từ gạo giã trộn nước hoa quả các loại…Quạt giấy, ô Geshya chuông may mắn… ). Chiều chúng tôi đi tàu buồm băng qua hồ Ashi trong vùng Hakone nổi tiếng. Cảnh quan mênh mông, tuyệt đẹp được kiến tạo từ núi lửa cách đây và ngàn năm, sản sinh ra nhiều nguồn suối nước khoáng nóng cực tốt cho sức khỏe với những nơi tắm Onsen đặc kiểu Nhật, cùng ăn với trứng luộc chín bởi sức nóng của nước khoáng nóng, được coi là sẽ tăng thêm tuổi thọ ( mọi người ăn, thường đùa : cốt thưởng thức hiện tại chứ không mong sống lâu làm gì ). Tối trở về khách sạn 5 sao vùng Shinjuku – trung tâm nhất về thương mại và tài chính của Tokyo, dự tiệc của Viettrade cùng Đại sứ Quán chiêu đãi các Doanh nhân trong đoàn, để sáng mai đi sân bay Narita về Hà nội….
Những cảm nhận học tập
– Kỉ cương, nề nếp, trật tự, chuyên nghiệp, văn hóa, văn minh là 5 giá trị điển hình và phổ quát của toàn xã hội Nhật Bản làm nên một Quốc gia hùng cường, thịnh vượng, xứng đáng tự hào và học hỏi của Năm châu. Từng người làm việc theo kế hoạch, nghiêm túc, thân thiện, hợp tác với 4 tiêu chí : ĐÚNG ĐỦ TỐT CHUẨN
– Các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức Nhật Bản thực hành phương châm :’Doanh nghiệp ngồi lên trước, ở trung tâm’ . Một quan chức cấp cao Việt vào sau nhìn quanh hỏi : sao mình lại ngồi ở đằng sau và ở những hàng ghế xung quanh ? Bằng thái độ lịch sự, ôn tồn người đại diện Nhật đưa tay mời và nói : đó là chỗ của quý bà, chúng tôi cũng thế, để chúng ta hướng đến các bạn Doanh nhân !
– Các thành phố và trung tâm, đã và đang hướng tới ‘5 không’ ( đường điện trên cao, ô nhiễm môi trường, khoảng trống cây xanh, tắc đường giao thông, tệ nạn nhũng nhiễu ). Làm được như thế chứng tỏ hệ thống chính trị, xã hội, mọi tầng lớp nhân dân đã thống nhất cao độ, với nguyên lý : Chính quyền thực vì dân thì không gì là không được ủng hộ và mọi điều đều hiện thực được
– Trên các xa lộ hiện hữu tuyệt đại bộ phận là xe hơi Nhật, đâu đâu cũng sản phẩm nội địa là chính : với sự tự tôn : nếu không sản xuất ra hàng hóa khiến người dân nước mình muốn sử dụng thì không thể thuyết phục người nước ngoài tiêu dùng, không thể thành công trong thương mại toàn cầu. Sản phẩm không chất lượng là nỗi nhục Quốc thể. Từng đồng tiền nhỏ nhất đều có giá trị tiêu dùng và thanh toán
– Tập chỉ số lòng tin là điều quyết định phát triển mọi mặt Đất nước, cũng như thu hút đầu tư trong ngoài nước, bao gồm 5 phương diện chính ( uy tín toàn diện của Chính phủ + Cam kết của các tổ chức + Mở mang kinh doanh của Doanh nghiệp + những tập tính tốt của người Dân ). Điều đó giải thích vì sao xã hội Nhật Bản khắc phục được kỳ diệu các sự cố thiên tai và lớn mạnh hơn trong các mối đe dọa địch họa
– ‘Con người là trung tâm’ được thể hiện ở mọi chỗ, mọi nơi, mọi cấp độ trong giao tiếp, hành xử, quản trị… ví như trong các Toilet công cộng khắp nơi đều có ghế ngồi cho trẻ con khi bố mẹ cần đi về sinh cá nhân…mọi đường phố đều có lối gạch vàng cho người mù, mọi xe bus đều có phương tiện chuyên dụng cho người tàn tật, mọi giai dịch đều vì sự thuận lợi và hữu ích cho con người, mọi cánh rừng đều có bốt điện thoại công cộng cho người gặp cơ nhỡ…
– Xây dựng ý thức cho mọi người trước hết bằng thiết lập các chuẩn chỉ ở mọi nơi, bằng mỗi cá thể là người bắt đầu: gương mẫu, tự giác, nhắc nhở…những người khác còn lại…Không làm tổn thương người khác, nhưng luôn có cách khiến người khác tự tôn mà tuân thủ, đến mức : tất thảy đều chấp hành mọi quy tắc, giữ rác bên người khi chưa tìm thấy chỗ, sẵn sàng xin lỗi và sửa chữa những hành vi chưa được một cách tâm phục…
– Đâu đâu cũng hiện hữu bàn tay lao động và ý thức cao của mọi người : từ tiểu thành phố được xây dựng bằng các loại rác thải trên vịnh Denba từ cảng Tokyo về trug tâm, không một quả đồi, vạt núi nào để bị hoang trọc, các công trường đều ngăn nắp và tối thiểu làm phiền hoạt động chung , từ khu vực ngoại vi vào trung tâm thành phố không hề có biển quảng cáo thường thấy như ở các nước đang phát triển ( tự biến tổ chức mình thành điểm đến )
– Tinh thần Nhật Bản luôn được đề cao và nuối dưỡng : mỗi người đều là một Samurai chân chính ( mang thanh kiếm danh dự, xả thân vì nghĩa lớn, tự tôn tự trọng tự cường, tôn trọng mọi điều thuộc về con người, mọi điều của thiên nhiên là quý, cái đã có nếu là tốt thì dẫn đến tốt chứ không phải đánh đổi nó lấy thứ khác, được mất gắn với phải trái, không mất thời gian đời người làm việc với điều xấu, chơi với kẻ xấu, chữ Tín phải thể hiện và giữ bằng mạng sống….)
…..
Có một số người nhận xét : người Nhật, nhìn họ luôn khẩn trương, nghiêm túc, bận rộn quá…thật ít những vẻ hớn hở hồn nhiên…vô cùng hiếm những lời đùa cợt….chẳng lẽ họ dành cuộc sống cho mỗi công việc thôi ư? Tôi đi các nước, chung với người Việt ( đặc biệt giới quan chức công chức và doanh nghiệp Nhà nước…và trong chuyến đi này cũng có ), nên hiểu rõ những thắc mắc đó… thấy không ít người vào việc thì chẳng thấu đáo, đại khái mọi chuyện, diễn là chính mà không thực làm, chả thể hiện được điều gì hay về lao động nhưng ngay lập tức to giọng hào hứng với chuyện tiếu lâm tục tĩu…đi đường xểnh ra là ngủ là kêu ca, rất hay bàn ngang bàn ngửa, cắt giảm chương trình làm việc để chơi hay shoping….chưa bàn việc đã lo hết giờ, chưa đến đã muộn, chưa đi đã ngại, chưa thực làm đã ham vui…
Xin có lời rằng : Lao động là giá trị quan trọng nhất của đời người ( về ý nghĩa, danh dự, thành đạt, niềm vui, cống hiến…). Nếu bớt thứ khác vì nó thì rất xứng đáng, nếu kém chuyện khác mà giỏi lao động thì thiên hạ không thể coi thường, gặt hái được những điều hay từ lao động mới là điều đáng giá nhất
Tôi cảm tạ về cơ hội được đi, được thấy, được học,được chia sẻ !